ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ’ਏਡੀਆਰ (ਅਲਟਰਨੇਟਿਵ ਡਿਸਪਿਊਟ ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ) ’ਤੇ ਮੱਧ ਸਥ-ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸੈਂਟਰ“ ਦੀ ਹੋਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ’ਏਡੀਆਰ (ਅਲਟਰਨੇਟਿਵ ਡਿਸਪਿਊਟ ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ) ’ਤੇ ਮੱਧਸਥ-ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸੈਂਟਰ’ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੇ ਝਗੜੇ ਦੇ ਵਿਹਾਰਕ ਹੱਲ ਲਈ ਕਰੇਗਾ ਲੈਸ : ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ
5.7 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਦਾਲਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ ਹੈ ਇਹ ਚੰਗੀ ਵਿਵਾਦ ਹੱਲ ਵਿਧੀ : ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੋਝ ਵਾਲੀ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਬਦਲਵੇਂ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਹੱਲ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ : ਜੱਜ ਵਿਕਰਮ ਅਗਰਵਾਲ
ਮੋਹਾਲੀ, 7 ਸਤੰਬਰ 2024 - ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ’ਚ ਸਿੱਖਿਆ, ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਜੱਜ ਵਿਕਰਮ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ (ਰਾਜ ਸਭਾ) ਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਚਾਂਸਲਰ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦੀ ਅਗੁਵਾਈ ’ਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ ਵਿਚ ਏਡੀਆਰ (ਅਲਟਰਨੇਟਿਵ ਡਿਸਪਿਊਟ ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ) ’ਤੇ ਮੱਧਸਥ-ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਚਾਂਸਲਰ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋ. (ਡਾ.) ਆਰ. ਐਸ. ਬਾਵਾ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੀਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਲੀਗਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ਯੂ. ਆਈ. ਐੱਲ. ਐੱਸ.) ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰੋ. (ਡਾ.) ਮੁਹੰਮਦ ਇਮਰਾਨ ਅਤੇ ਯੂ. ਆਈ. ਐੱਲ. ਐੱਸ. ਦੇ ਡੀਨ ਡਾ. ਕੋਮਲ ਵਿਗ ਅਤੇ ਯੂ. ਆਈ. ਐੱਲ. ਐੱਸ. ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ (ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ) ਓ. ਪੀ. ਮਿਧਾ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਉਦਘਾਟਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ, ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੈਂਟਰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਮੀਲ ਦਾ ਪੱਥਰ ਹੈ ਬਲਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰੇਗਾ। ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ 5.7 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਿਤ ਕੇਸਾਂ ਤੇ ਕਈ ਟਿ੍ਰਬਿਊਨਲਾਂ ’ਚ ਲੰਬਿਤ ਕੇਸਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕੰਮ ਦੇ ਬੋਝ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਕੱਲੇ ਇਸ ਰਵਾਇਤੀ ਅਦਾਲਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਏਡੀਆਰ ਵਿਧੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਚੋਲਗੀ, ਆਰਬੀਟ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਲੋਕ ਅਦਾਲਤਾਂ ਆਦਿ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੱਲ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਦਾ ਆਪਸੀ ਝਗੜਾ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸੀ. ਯੂ. ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਈਵ ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। “ਇਹ ਵਿਹਾਰਕ ਐਕਸਪੋਜਰ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੱਲ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਵਕੀਲ, ਜੱਜ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਵਕੀਲ ਜਾਂ ਲੋਕ ਸੇਵਕ ਵਜੋਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ।
ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਯੂ. ਆਈ. ਐੱਲ. ਐੱਸ. ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਿਆਂ ਜੱਜ ਦੀਪਕ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਕੈਂਪਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗੀ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰੇਗੀ।
ਆਪਣੇ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਜੱਜ ਵਿਕਰਮ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਏਡੀਆਰ ’ਤੇ ਮੱਧਸਥ-ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲ ਹੈ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੱਲ ਲਈ ਝਗੜੇ ਨੂੰ ਉਸਾਰੂ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।
“ਅੱਜ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਨਿਆਂਇਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਾਲ ਜਾਂ ਦਹਾਕੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਚੋਲਗੀ ਨਾਲ ਹੱਲ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਗੁਪਤ, ਘੱਟ ਵਿਰੋਧੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਗਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿਕਲਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਵਿਚੋਲਗੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਮੇਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਚੋਲਗੀ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
“ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੈਂਟਰ ’ਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਪਹਿਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਸਮਾਜ ਦਾ ਹੱਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਝਗੜੇ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ, ਸਮਝੌਤੇ ਦੁਆਰਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਵੈਰ ਅਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇਬਾਜ਼ੀ ਦੁਆਰਾ। ਜੱਜ ਵਿਕਰਮ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਚਾਂਸਲਰ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋ. (ਡਾ.) ਆਰ. ਐਸ. ਬਾਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਪਰਿਵਾਰਕ ਝਗੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਝਗੜਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਹੋਵੇਗਾ ਬਲਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਨਮਾਨ, ਹਮਦਰਦੀ, ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਦੇਣ ਸਮੇਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲੱਗੇਗਾ।
ਪ੍ਰੋ. (ਡਾ.) ਮੁਹੰਮਦ ਇਮਰਾਨ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਕਾਦਮਿਕ (ਯੂਆਈਐੱਲਐੱਸ) ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਕੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ’ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ।
ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਏਡੀਆਰ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਝਗੜੇ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ (ਓਡੀਆਰ) ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ’ਮੱਧਸਥ-ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ’ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਚੋਲਗੀ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਵੇਗਾ, ਏਡੀਆਰ ਅਤੇ ਓਡੀਆਰ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਇੰਟਰਫੇਸ ਸਥਾਪਤ ਕਰੇਗਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਏਡੀਆਰ ਅਤੇ ਓਡੀਆਰ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ।