ਜਿੰਮ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਿਉਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ? ਰਾਜੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਵੀ ਹੋਏ ਇਸਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ
ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ... ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਪਾਇਲ ਗੋਇਲ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਿਮ ਵਿਚ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ਹੋ। ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਰਾਜੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੂੰ ਜਿਮ 'ਚ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ।
ਦੀਪਕ ਗਰਗ
ਕੋਟਕਪੂਰਾ 21 ਸਿਤੰਬਰ 2022 : ਜਿਮ 'ਚ ਕਸਰਤ ਦੌਰਾਨ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਿਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ, ਵਰਕਆਊਟ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ਹੋ? ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਰਾਜੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੂੰ ਜਿਮ 'ਚ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕਾਫੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਅੰਤ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਕਸਰਤ ਦੌਰਾਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ
ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਰਾਜੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਜਿਮ ਵਿੱਚ ਵਰਕਆਊਟ ਦੌਰਾਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ 40 ਦਿਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਖਰਕਾਰ ਰਾਜੂ ਸ੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਮ ਵਿੱਚ ਵਰਕਆਊਟ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੌਰਾਨ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ।
ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ
ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਸਿਟੀ ਕਲੀਨਿਕ ਦੀ ਸੰਚਾਲਕ ਡਾਕਟਰ ਪਾਇਲ ਗੋਇਲ ਦਾ ਕਹਿਨਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਐਂਡੋਥੈਲੀਅਲ ਸੈੱਲਾਂ ਅਤੇ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਕਣਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧਮਣੀ ਦੀ ਲਾਈਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧਮਣੀ ਵਿੱਚ ਪਲੇਕ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਗੰਢ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਲਈ ਕਸਰਤ, ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਰੁਟੀਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਿੰਕ
ਡਾਕਟਰ ਗੋਇਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਮ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿੰਮ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਮ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 50 ਮੀਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੌੜਦੇ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਲਗਾਤਾਰ ਭਾਰੀ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੌੜਾਕਾਂ 'ਤੇ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੌੜਨ ਕਾਰਨ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਐਥਲੀਟਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿਚ ਦਿਲ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਾਇਓਮਾਰਕਰ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ।
ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਸੂਚਕ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਦਿਲ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰੀਰਕ ਤਣਾਅ ਸਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸਥਾਈ ਨੁਕਸਾਨ ਦਿਲ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲ 'ਤੇ ਦਾਗ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਿਮ 'ਚ ਦੌੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕਸਰਤ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰ ਪਾਇਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ, ਭਾਰ ਵਧਣ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਡਿਮੈਂਸ਼ੀਆ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੱਧਮ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰੋ
ਕਿੰਵੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਚਾਅ
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜਿੰਮ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੋਸ਼ਣ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੇਲਯੁਕਤ ਅਤੇ ਜੰਕ ਫੂਡ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
ਲਗਾਤਾਰ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਤਾਂ ਕਿ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਮਿਲੇ।
ਜਿਸ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬੀਮਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਿਨ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਜਿੰਮ ਜਾਣਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੋਈ ਵੀ ਕਸਰਤ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਸਮਰੱਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਜਾਣੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਿੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ, ਤਾਂ ਜੋ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕਿੰਨੀ ਕਸਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?
ਅਮਰੀਕਨ ਹਾਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 150 ਮਿੰਟ ਦਰਮਿਆਨੀ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦਰਮਿਆਨੀ ਕਸਰਤ, ਜੌਗਿੰਗ ਜਾਂ ਤੈਰਾਕੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੈਰ, ਯੋਗਾ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।