ਹਰੀਸ਼ ਕਾਲੜਾ
- ਪਹਾੜੀ ਸੜਕਾਂ ਲਈ ਢਲਾਣ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਮੁਲਾਂਕਣ 'ਤੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋਵੇਗੀ ਪਹਿਲੀ ਯੋਜਨਾ
- ਦੂਸਰੀ ਯੋਜਨਾ ਰਾਜਮਾਰਗ ਬੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਭਰਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਚ ਰਾਈਸ ਹਸਕ ਸੁਆਹ, ਗੰਨੇ ਦੀ ਡੰਠਲ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਸੁਅਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉੱਤੇ ਹੋਵੇਗੀ ਆਧਾਰਿਤ
ਰੂਪਨਗਰ, 30 ਅਕਤੂਬਰ 2020 - ਆਈ. ਆਈ. ਟੀ ਰੋਪੜ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਈਵੇ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਦੋ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਹੱਥ ਮਿਲਾਏ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਯੋਜਨਾ ਪਹਾੜੀ ਸੜਕਾਂ ਲਈ ਢਲਾਨ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਯੋਜਨਾ ਰਾਈਸ ਹਸਕ ਸੁਆਹ, ਗੰਨੇ ਦੀ ਡੰਠਲ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਸੁਆਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਾਈਵੇਅ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੀ ਭਰਨ ਵਾਲੀ ਸਮੱਗਰੀ ਵਜੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਭੂਮੀ ਖਿਸਕਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੁਦਰਤੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਲ ਜ਼ਮੀਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਹਿਮਾਲਿਆਈ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਭੂਚਾਲ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਲੈਂਡਸਲਾਈਡਜ਼ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਹਾੜੀ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੌਜੂਦਾ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹਿਮਾਲਿਆਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਮਾਰਗ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਖੇਤਰ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਐਨ.ਐਚ.ਏ.ਆਈ. ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਅਧਿਐਨ ਰਿਮੋਟ ਸੈਂਸਿੰਗ ਅਤੇ ਭੂ-ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਜੋਖਮ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੇਗਾ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਢੁਕਵੇਂ ਲੈਂਡਸਾਈਡ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਲੈਂਡਸਲਾਈਡ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਸੈਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਇਕੱਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਜਾਂਚਕਰਤਾ ਆਈ. ਆਈ. ਟੀ. ਰੋਪੜ ਦੇ ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ: ਨਵੀਨ ਜੇਮਜ਼, ਡਾ: ਰੀਤ ਕਮਲ ਤਿਵਾੜੀ ਅਤੇ ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਰੋਪੜ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਾਇੰਸ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਸੀ. ਕੇ. ਨਾਰਾਇਣਨ ਹਨ।
ਯੋਜਨਾ ਰਾਈਸ ਹਸਕ (ਚੌਲ ਝਾੜੀ) ਸੁਆਹ, ਗੰਨੇ ਦੀ ਡੰਠਲ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਸੁਆਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਾਈਵੇਅ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੀ ਭਰਾਈ ਸਮੱਗਰੀ, ਸੜਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਚ ਇੱਕ ਸਥਿਤ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ ਲਈ ਭਰਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਰਾਈਸ ਹਸਕ (ਚੌਲ ਝਾੜੀ) ਸੁਆਹ, ਗੰਨੇ ਦੀ ਡੰਠਲ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਸੁਆਹ ਵਰਗੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕਚਰੇ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਥਿਤ ਬੰਨ੍ਹ ਫੁੱਟਪਾਥ ਦੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਗਾੜ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਆਵਾਜਾਈ ਭਾਰ ਸਹਿਣ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਲਈ ਸੰਕੁਚਿਤ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਝਾੜੀ ਚਾਵਲ ਦੇ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੰਨੇ ਦੀ ਰਾਖ ਚੀਨੀ ਦੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਚ ਹਨ।
ਕੋਲੇ ਦੀ ਸੁਆਹ ਬਲਣ ਵਾਲੇ ਕੋਲੇ ਦਾ ਉਪ-ਉਤਪਾਦ ਹੈ ਜੋ ਭੱਠੀਆਂ ਹੇਠੋਂ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਸੁਆਹ, ਬਾਗਸ ਐਸ਼ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਐਸ਼ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਇਕ ਅਨੁਕੂਲ ਸੁਆਹ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਵਾਜਾਈ ਭਾਰ ਅਤੇ ਭੂਕੰਪੀ ਭਾਰ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੰਨ੍ਹ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਵੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਭੂਜਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਾਈਵੇਅ ਦੇ ਸਟ੍ਰੈਚ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸੜਕ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਜਾਂਚਕਰਤਾ ਡਾ: ਰੇਸ਼ਮੀ ਸੇਬੇਸਟੀਅਨ (ਪੀ.ਆਈ.) ਅਤੇ ਡਾ. ਰਾਹਿਨਾ ਐਮ (ਸਹਿ-ਪੀਆਈ), ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ, ਆਈ. ਆਈ. ਟੀ ਰੋਪੜ ਹਨ।