ਕੀ ਸੀ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਗੁਪਤ ਯੋਜਨਾ? ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਚਕਮਾ ਖਾ ਗਈ
ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸਦਾ ਲਈ ਬਦਲ ਗਏ।
ਦੀਪਕ ਗਰਗ
ਕੋਟਕਪੂਰਾ , 25 ਫਰਵਰੀ 2024 :
ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਹਟਾਈ ਜਾਵੇਗੀ, 5 ਅਗਸਤ 2019 ਦੀ ਸਵੇਰ ਤੱਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੁਰਾਗ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠ ਤੋਂ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪਰ ਸੂਬੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਮਜ਼ਾਕ ਵਾਂਗ ਹੀ ਲੱਗ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਗੁਪਤ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਕਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੁਰਾਗ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਨੇਤਾ, ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਟ ਨਾਲ ਇੱਟ ਖੜਕਾਉਣ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਦਿਨੇ ਤਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਣ ਲੱਗ ਪਏ?
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪ ਗੁਪਤ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ
ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਲਈ ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਸਫਲ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਖੁਦ ਇਸ ਦੀ ਗੁਪਤਤਾ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮਾ ਲਿਆ ਸੀ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੱਕ ਆਮ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਪਹੁੰਚੇ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 4 ਅਗਸਤ 2019 ਦੀ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦਾ ਆਉਣਾ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਾਧਾਰਨ ਕਾਰ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਅਸਾਧਾਰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕਾਫਲੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ।
ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਕਾਰਨ ਗੁਪਤਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ ਗਈ
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਾ ਪਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਕਿੰਨਾ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਉਹ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮਨਾਥ ਕੋਵਿੰਦ ਨਾਲ ਆਮ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਗਠਨ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਮਿਟਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਰਾਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।
ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਇੰਨਾ ਗੁਪਤ ਸੀ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਏ
ਇਹ ਗੁਪਤਤਾ ਵੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ
ਇੱਕ ਹੋਰ ਫੈਸਲਾ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਰਾਜ ਸਭਾ 'ਚ ਆਪਣੇ ਦਮ 'ਤੇ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਨਰਗਠਨ ਬਿੱਲ, 2019 ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਖੁਦ ਲਿਖੀ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ, ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਮੋਰਚਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਖੈਰ, ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਲਾਮਬੰਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਵੀ ਲਗਾਉਂਦੇ, ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਬੜੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮੂਲ ਮਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਧਾਰਾ 370 ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਨੂੰ ਮੂਲ ਮਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। TOI ਨੇ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਇਸ ਗੁਪਤ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਿਉਂ ਲਿਆ ਗਿਆ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਆਸੀ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਟਾਲਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਮਿਲੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਨਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸਮਾਂ ਚੁਣ ਲਿਆ।
ਸਰਕਾਰ ਸਿਆਸੀ ਨਫ਼ੇ-ਨੁਕਸਾਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਈ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਵੱਡੇ ਫਤਵੇ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਸਿਆਸੀ ਲਾਹੇ-ਨੁਕਸਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਇਸ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਤੇ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਚੋਣਾਵੀ ਲਾਹਾ ਲੈਣਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤੀਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਰਾਜ ਸਭਾ 'ਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਲਈ
ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵੀ ਉਮੀਦ ਸੀ |
ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਸਬੰਧੀ ਸਾਰੇ ਖਦਸ਼ੇ ਬੇਕਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋਏ
ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਹ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਦਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸਦਾ ਲਈ ਬਦਲ ਗਿਆ
ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਧਾਰਾ 370 ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸੂਬੇ 'ਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਰਾਜ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀਐਸਡੀਪੀ) ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਧਾਰਾ 370 ਕਾਰਨ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਯਾਸੀਨ ਮਲਿਕ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਧ੍ਰੋਹੀ ਕਈ ਘਿਨਾਉਣੇ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਉਸ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੰਬਣ ਲੱਗੇ।
ਅੱਜ ਉਹ ਦਿਨ ਹੈ ਜਦੋਂ ਐਨਆਈਏ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਾਲਰ ਨਾਲ ਖਿੱਚਿਆ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੱਥਰ ਨਹੀਂ ਸੁੱਟਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕੀਤੀ।